Tin ngành điện

 

Với sự nỗ lực của các cấp, ngành, việc bàn giao LĐHANT trên địa bàn tỉnh thời gian qua đã cơ bản đáp ứng yêu cầu đặt ra. Tuy nhiên, trong quá trình bàn giao cũng như sau khi tiếp nhận đã phát sinh nhiều vướng mắc cần được giải quyết. 

 

Theo báo cáo của Sở Công thương, trên địa bàn tỉnh Phú Thọ có 253 đơn vị quản lý kinh doanh điện nông thôn. Thực hiện chủ trương bàn giao LĐHANT về cho ngành điện quản lý, từ năm 2008 đến hết năm 2016 ngành điện đã tiếp nhận được 215 đơn vị. Năm 2017, UBND tỉnh tiếp tục phê duyệt danh sách 18 HTX kinh doanh bán lẻ điện không hiệu quả bàn giao sang cho ngành điện quản lý, nâng tổng số lên 233 đơn vị, chiếm tỷ lệ 93%. Trong số 18 đơn vị đã có quyết  định bàn giao bổ sung, có 14 xã thuộc Dự án năng lượng nông thôn 2 (REII). Hiện Công ty Điện lực Phú Thọ đã tiếp nhận, quản lý vận hành được 4 xã, còn lại 14 xã đã kiểm đếm tài sản xong và đang hoàn chỉnh các thủ tục còn lại để tiếp nhận. 

 

Nhìn chung, việc giao nhận LĐHANT trên địa bàn tỉnh diễn ra khá thuận lợi và đáp ứng được mục tiêu đề ra. Hầu hết các địa phương sau khi được ngành điện tiếp nhận lưới điện hạ áp, nhờ được bố trí nguồn lực đầu tư nâng cấp, cải tạo, sửa chữa kịp thời, quản lý, vận hành tốt nên chất lượng điện đã được cải thiện, đáp ứng  nhu cầu sinh hoạt, sản xuất và kinh doanh. Người dân nông thôn được trực tiếp mua điện với giá của Chính phủ quy định; giảm được các khoản chi phí hàng năm, đồng thời giảm thiểu tình trạng tai nạn điện trong dân do hệ thống lưới điện được đầu tư cải tạo, nâng cấp đảm bảo các tiêu chuẩn kỹ thuật.

 

Tuy nhiên, theo đánh giá của Sở Công thương, trong quá trình bàn giao cũng như sau khi tiếp nhận cũng đã phát sinh nhiều khó khăn, vướng mắc, cụ thể: Bên bàn giao và bên tiếp nhận chưa thống nhất được giá trị còn lại của tài sản, thủ tục giao nhận cần nhiều hồ sơ, chứng từ chứng minh nguồn gốc, giá trị của tài sản. 

 

Theo các văn bản hướng dẫn, khi bàn giao phải có đầy đủ hồ sơ tài sản, trong khi nhiều HTX đã huy động vốn dân góp để đầu tư lưới điện trung, hạ áp song đã không lập hồ sơ quyết toán hoặc hồ sơ không đầy đủ nên ngành điện không có căn cứ để thanh toán cho những tài sản bàn giao, từ đó dẫn đến bên giao và nhận không thống nhất được giá trị tài sản khi bàn giao. 

 

Đối với Dự án REII, thời hạn cho vay 20 năm, trong đó ân hạn là 5 năm, thời gian trả nợ gốc là 15 năm (đến năm thứ 6 mới phải trả nợ). Phương án trả nợ 15 năm đã được UBND tỉnh phê duyệt nhưng khi tính giá trị còn lại để bàn giao sang cho ngành điện thì tính theo quy định về khấu hao tài sản là 10 năm và tính khấu hao từ thời điểm bàn giao công trình, do đó có những công trình chưa đến hoặc mới bắt đầu đến kỳ trả nợ khi bàn giao cho ngành điện đã khấu hao từ 30 - 50% giá trị công trình, bởi vậy đã phát sinh khoản chênh lệch khá lớn giữa dư nợ vay WB và giá trị còn lại sau bàn giao. 

 

 

Ngoài ra công tác phối hợp giữa bên giao và bên nhận chưa chặt chẽ, sự chỉ đạo đối với công tác bàn giao LĐHANT ở một số địa phương  chưa quyết liệt dẫn tới công tác bàn giao chưa dứt điểm. Thủ tục hồ sơ bàn giao rườm rà, phức tạp, nhiều văn bản hướng dẫn chồng chéo, không thống nhất; trình độ của một số cán bộ HTX hạn chế đã gây không ít khó khăn trong việc đẩy nhanh tiến độ bàn giao do bên nhận và Hội đồng định giá tài sản mất nhiều thời gian hướng dẫn hoàn thiện và kiểm soát hồ sơ. Sau khi bàn giao dịch vụ điện thì các đơn vị này hoạt động rất khó khăn và đứng trước nguy cơ phải giải thể vì kinh doanh dịch vụ điện là nguồn thu chủ yếu của HTX có thể bù đắp cho các dịch vụ công ích khác. 

 

Đặc biệt, từ năm 2016 để tiếp nhận các HTX, Công ty Điện lực Phú Thọ phải báo cáo và được sự đồng ý của Tổng công ty Điện lực miền Bắc mới được tiếp nhận bàn giao, ngoài ra việc đầu tư vào các xã này phải sử dụng nguồn vốn được trích từ khấu hao cơ bản của công ty do đó Công ty sẽ gặp không ít khó khăn trong việc tiếp nhận thêm các HTX...

 

Để công tác bàn giao LĐHANT sớm hoàn thành và đạt hiệu quả cao, trong thời gian tới rất cần sự vào cuộc quyết liệt hơn nữa của các cấp ngành, đơn vị liên quan. 

 

Cụ thể, đối với các xã thuộc dự án REII và các xã ngoài dự án REII hoạt động kém hiệu quả, chính quyền các địa phương cần phối hợp với Hội đồng định giá của tỉnh, Công ty Điện lực để chỉ đạo bàn giao dứt điểm; đồng thời giải quyết kịp thời những khó khăn vướng mắc trong quá trình bàn giao cũng như việc định giá tài sản; có biện pháp xử lý kịp thời đối với các đơn vị cố tình gây khó khăn, không hợp tác, cản trở công tác bàn giao. Hội đồng định giá tài sản LĐHANT tỉnh và Sở Tài chính khi thẩm định giá trị tài sản giao nhận, hoàn trả đối với các HTX cần làm rõ và thông báo cho các HTX biết giá trị còn lại, các khoản nợ phải trả của các HTX và báo cáo UBND tỉnh phần chi phí chênh lệch khấu hao theo Thông tư số 45/2013/TT-BTC và kế hoạch trả nợ dự án đến thời điểm bàn giao, ký cam kết với từng HTX để trả nợ vốn vay cho dự án theo quy định. 

 

Đối với các xã thuộc dự án REII đã bàn giao cho Công ty Điện lực Phú Thọ quản lý, vận hành, Hội đồng định giá tài sản LĐHANT tỉnh  cần tính toán phần chi phí chênh lệch khấu hao và kế hoạch trả nợ dự án của UBND tỉnh đến thời điểm các xã bàn giao sang Công ty. Công ty điện lực Phú Thọ cần báo cáo Tổng công ty Điện lực miền Bắc xin ý kiến thực hiện tiếp nhận ngay những đơn vị phải bàn giao và có nhu cầu bàn giao, đồng thời sớm bố trí nguồn vốn để thực hiện chi trả cho các HTX đồng thời thực hiện đầu tư để cải tạo nâng cấp lưới điện phục vụ nhân dân. 

 

Đối với các HTX chuẩn bị đầy đủ các hồ sơ, tài liệu liên quan phối hợp chặt chẽ với Công ty điện lực Phú Thọ để hoàn thành các thủ tục tiếp nhận. Theo đại diện lãnh đạo Sở Công thương, với chức năng, nhiệm vụ được giao, tới đây Sở sẽ tiếp tục tham mưu UBND tỉnh báo cáo các bộ, ngành Trung ương sửa đổi bổ sung một số quy định về bàn giao LĐHANT, thời gian hoàn trả vốn cho bên giao; hướng dẫn về hoàn trả vốn đối với lưới điện trung áp; thời gian hoàn trả đối với phần tài sản không đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật; phối hợp chặt chẽ các huyện, thành, thị và Công ty điện lực Phú Thọ nhằm tháo gỡ triệt để các khó khăn vướng mắc trong quá trình bàn giao lưới điện; phối hợp chặt chẽ với Hội đồng định giá tài sản LĐHANT tỉnh đẩy nhanh tiến độ thẩm định trình UBND tỉnh phê duyệt. 

 

Với những đơn vị được đầu tư từ dự án REII, vướng mắc lớn nhất khi bàn giao lưới điện là phát sinh chênh lệch giữa dư nợ vay ngân hàng thế giới và giá trị còn lại sau bàn giao, ngành sẽ tổng hợp báo cáo UBND tỉnh đề xuất với các bộ, ngành xem xét giải quyết;  đồng thời  tham mưu cho UBND tỉnh có văn bản đề nghị Tổng công ty Điện lực miền Bắc có kế hoạch sớm bố trí nguồn vốn để Công ty điện lực Phú Thọ hoàn trả vốn cho các đơn vị bàn giao để các HTX chuyển đổi mô hình sản xuất kinh doanh.