Nằm các thành phố Rạch Giá (tỉnh Kiên Giang) 65 km về phía Tây, Hòn Sơn thuộc xã Lại Sơn, huyện Kiên Hải được thiên nhiên ưu đãi bởi những bãi biển nước trong vắt như ngọc và cảnh sắc thiên nhiên hoang sơ, hiền hoà.
Trước khi chưa có điện lưới quốc gia, bà con nơi đây vẫn quen dùng điện từ máy phát diesel, thời gian phát điện 12 giờ/ngày, các ngày Lễ, Tết mới phát điện 24/24 giờ. Nguồn điện có chi phí đắt đỏ mà lại có thể bị cúp bất cứ lúc nào khiến đời sống người dân gặp nhiều khó khăn về sinh hoạt, sản xuất…
Ngày 04/9/2015, dự án Cấp điện lưới quốc gia cho xã đảo Lại Sơn được khởi công. Đây là dự án đường dây 110kV vượt biển có quy mô lớn nhất và lần đầu tiên được thực hiện tại Việt Nam, với chiều dài gần 25 cây số. Vào ngày 26/11/2016, công trình điện kỳ vĩ này đã hoàn thành không chỉ khoác lên một tấm áo mới cho Lại Sơn, làm thay đổi cuộc sống của người dân và thực hiện hoá niềm hi vọng về tương lai tươi sáng với bà con nơi đây.
Người dân trên đảo chủ yếu sinh sống bằng nghề khai thác, đánh bắt hải sản, trồng trọt, chăn nuôi và dịch vụ. Vì năng lượng điện bằng máy phát diesel trước đây rất hạn hẹp nên hầu như các dịch vụ du lịch tại đảo rất ít.
Ngụ ấp Bãi Nhà, xã Lại Sơn và đã sống ở đảo gần 60 năm, ông Danh Tốt chưa hề nghĩ dòng điện quốc gia về với vùng đất xa xôi cách trở này. Ông tâm sự: “Khi có dòng điện từ đất liền ra, người dân xài sáng sủa và rất phấn khởi. Nhiều gia đình mua máy lạnh, máy giặt…”
Phấn khởi là thế nên ông Tốt lắp ngay một chảo cáp tivi mới cho gia đình. Nhờ có cái tivi mà gia đình ông học hỏi được nhiều thứ hơn. Đây cũng chính là phương tiện giải trí hiện đại mà gia đình ông có được sau nhiều năm bám biển mưu sinh. Ông Tốt cũng không ngần ngại sắm cho gia đình cái tủ lạnh mới. Các thiết bị như bóng đèn, quạt máy đều được ông lắp đặt để thuận tiện cho sinh hoạt gia đình.
Một góc Lại Sơn về đêm.
Trong ngôi nhà khang trang còn đang xây dở, anh Võ Văn Liêm - ngụ ấp bãi Nhà, xã Lại Sơn, vui mừng khoe với chúng tôi vừa kịp sắm một cái máy lạnh. Ngày trước, dòng điện chập chờn khiến giấc ngủ của đình anh không được thoải mái, nhiều đêm nóng bức, điện bị ngắt đột ngột, cả nhà cũng mất ngủ theo. Bây giờ dòng điện ổn định rồi, chiếc máy lạnh cũng sẽ giúp gia đình anh yên giấc hơn. Chưa kể, anh còn đầu tư dàn karaoke, tivi đời mới… Vậy là nhờ nguồn điện, không chỉ gia đình anh Liêm mà đời sống tinh thần của bà con trên xã đảo cũng được nâng cao rất nhiều.“Có điện quốc gia nhà nước kép về về Hòn Sơn này vui dữ lắm, cuộc sống tiến bộ nhiều,” anh Liêm chia sẻ.
Bà con phấn khởi sắm sửa nhiều thiết bị điện gia dụng cho gia đình nên việc buôn bán của cửa hàng điện tử Thanh Tâm ở ấp Thiên Tuế, cũng ngày một khấm khá hơn. Là người dân trên đảo, chị Huỳnh Thuý Diệp - Chủ Cửa hàng điện tử Thanh Tâm cho biết, cũng nôn nao. Cửa hàng của chị bán đủ các sản phẩm điện gia dụng từ bóng đèn, dây diện, đến tivi, tủ lạnh, máy giặt, đầu đĩa… Chị khoe mới nhập về hơn chục cái máy lạnh, hàng bán rất nhanh, đặc biệt là trong những ngày đầu đảo mới có điện về: “Từ lúc khởi công kéo đường dây điện về đảo, người dân trên đảo đã bắt đầu mua sắm đồ điện tử mới. Bán chạy nhất là máy lạnh, tủ lạnh, máy giặt tivi. Ngày đóng điện lưới quốc gia là bán chạy nhất, được khoảng 50 triệu đồng”.
Hòn Sơn có đầy đủ các yếu tố về cảnh sắc, phù hợp với phát triển du lịch. Nhưng vì thiếu điện, nên trước đây, người dân không mấy hồ hởi làm du lịch. Những nhà nghỉ khang trang chỉ mới mọc lên gần đây. Toàn bộ các phòng nghỉ đều được trang bị ti vi, máy lạnh, máy nước nóng… không khác gì các nhà nghỉ cao cấp trong đất liền.
Số lượng các nhà nghỉ tăng, chất lượng dịch vụ tăng theo cho thấy nhận thức của người dân trong việc đầu tư làm du lịch có chiều hướng tích cực. Tín hiệu đáng mừng hơn, các công ty du lịch đã bắt đầu có động thái đầu tư vào các bãi biển đẹp trên đảo. Dòng điện hữu ích đã thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội trên đảo, làm thay đổi bộ mặt nông thôn rất nhiều.
Trong đó có việc việc duy trì và phát triển các ngành nghề như nghề đóng và sửa chữa ghe tàu. Để chứng minh cho chúng tôi sự hữu ích của dòng điện, anh Trương Văn Được - chủ cơ sở sửa chữa tàu ghe 7 Được (ấp Bãi Nhà, xã Lại Sơn) đã chỉ cho chúng tôi chiếc máy phát điện chạy bằng dầu được gia đình anh sử dụng trước kia. Phải ráng sức lắm, chiếc máy mới ì ạch khởi động. Từ khi có điện, các hoạt động như cắt, hàn tiện… đều diễn ra nhanh chóng và dễ dàng, giảm công lao động và nâng cao giá thành sản phẩm hơn.
“Trước đây khi chưa có điện lưới quốc gia thì mình làm công việc chậm hơn do máy phát hay bị hư. Công việc không hiệu quả. Từ khi có điện, làm công việc nhanh, gọn, làm được cả ban đêm…”, anh Được chia sẻ.
Để dòng điện có thể vượt khơi xa về với đảo là công sức và nhiệt huyết của lãnh đạo và tập thể CBCNV Tổng công ty Điện lực miền Nam nói chung và Công ty Điện lực Kiên Giang nói riêng. Giữa sóng biển chập chùng, dòng điện vẫn không ngừng phát đi để hỗ trợ đời sống sinh hoạt, sản xuất của bà con. Sự đổi thay của xã đảo qua từng ngày cũng chính là nguồn động lực để CBCNV ngành Điện lực ngày càng phát huy được vai trò và nhiệm vụ của mình.
Phó chủ tịch UBND xã lại Sơn cho biết: “Trước đây, khi chưa có điện lưới quốc gia, giá điện cao do chạy bằng máy phát Diesel và Nhà nước bù lỗ 13 tỷ đồng. Từ đầu năm 2016, người dân đã được sử dụng điện chất lượng cao mà giá thành hợp lý”.
Bên cạnh việc kích cầu về kinh tế, bảo vệ môi trường, khuyến khích đầu tư, dòng điện còn ý nghĩa tích cực trong việc xây dựng tuyến phòng thủ bảo vệ chủ quyền các vùng biển, đảo phía Tây Nam tổ quốc.
Trên hòn đảo xa này, dòng điện giăng giăng kiêu hãnh vắt ngang nền trời xanh thẳm gợi lên những hy vọng thay đổi về một đời sống no ấm, sung túc, tiện nghi cho hàng ngàn ngư dân xã đảo Lại Sơn trong tương lai không xa.